Aholi va uy-joy fondini ro‘yxatga olishning o‘ziga xos xususiyatlaridan biri geografik xususiyatlarning keng qamrovli tasniflanishi mumkin bo‘lgan darajadir. Aholini ro‘yxatga olish toifasini aniqlagandan so‘ng, ushbu to‘plamning geografik joylashuvini o‘rganish mumkin bo‘ladi.
Yashash joyini aniqlash, “oddiy yashash joyi”ni aniq topishdir. Odatda, yashash joy iloji boricha, eng kichik, ma’muriy-hududiy bo‘linish birligi asosida kodlanishi va geografik koordinatalarga bog‘langan bo‘lishi kerak.
Oddiy yashash joyi aniq geografik manzil nuqtalari yoki bunday koordinatalar bo‘lmasa, aniq va to‘liq pochta manziliga geokodlash uchun koordinatalar juftligiga ko‘p o‘lchamli bog‘lanishga ega bo‘lishi kerak. Maqsad – jadvallarni tuzish va ko‘p o‘lchamli birliklarni har qanday kichik geografik yoki ma’muriy birlik darajasida hisoblash imkoniyatini ta’minlash va agar iloji bo‘lsa, koordinatali birliklar orqali hisoblashdir. Bu foydalanuvchilarning ko‘p o‘lchamli tahlil qilish uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlarga bo‘lgan ehtiyojlarini qondirish uchun zarurdir. Ro‘yxatga olish va oddiy yashash joyini topish o‘rtasidagi munosabatlar doimiy va ajralmas bo‘lishi, alohida yozuvlar darajasida ro‘yxatga olish ma’lumotlarining bir qismi bo‘lishi kerak.
Aholini ro‘yxatga olish maqsadlari uchun turar-joy aholi bilan ajratilgan turar-joy yoki turar-joy, ya’ni yaqin yoki qo‘shni binolarda joylashgan turar-joy bilan aholini topish bilan belgilanadigan hudud deb ta’riflanadi.
Ushbu tarifda qayd etilgan bunday binolar quyidagicha bo‘lishi mumkin:
- ko‘chalarga aniq ajratilgan mustahkam qurilish maydonini yaratish; yoki
- bunday hududning bir qismi bo‘lmay turib, mahalliy aholi tomonidan o‘ziga xos nom berilgan bir guruh binolarni shakllantirish;
Ushbu ta’rif aholi punktlarini aniqlash va ularning chegaralarini belgilashda mamlakatlar uchun umumiy qo‘llanma bo‘lib xizmat qilish uchun mo‘ljallangan.
Shuning uchun har bir mamlakatning shartlari va amaliyotiga moslashish kerak bo‘lishi mumkin. Yuqorida keltirilgan ta’rifga javob beradigan aholi punktlarida yashamaydigan aholi alohida binolarda istiqomat qiluvchi deb ta’riflanadi.
Axborot xizmati